Saturday, December 28, 2013

Dabog


"Ang batang malikot nakakadampot ng ipot." 



   Grade 2 ako noon ng mabasa ko 'to sa notebook ng kapatid ko na nasa daycare pa lang. Hagalpak ako ng tawa dahil salawikain daw 'to. Mukha lang kasing joke para sakin. Akala ko kasi literal yung malikot at ipot. 

   Ganyang edadan din ang mga batang ayaw matulog sa tanghali. Nunka!Kahit pa anong sarap ng pangakong merienda pagkagising, mas gusto pa rin naming magtatakbo sa initan. Nakakaburyot kasi ang pagtulog sa tanghali, e bilang bata may obligasyon kaming i-burn ang di nauubos na calories ng katawan. Pero wala rin kaming magagawa sa bangis ng sinturon, tambo, uyo, buntot page, at iba pang sandatang pamalo ay hihiga rin kami at magpupumilit matulog. Bakit kasi kailangang matulog sa tanghali? Para daw lumaki. E sadya naman kaming lalaki paglipas ng madaming madaming tanghali. Mga nanay kasi natin, echusera. 

   Sa panahong nasusupil ako ng pamalo, maaari; maaari ngang nakahiga ako pero ang puso ko naglalaro sa labas. Tangha-tanghali, walang paltos na nagdarasal ako na sana may dumating na bisita para kwentuhin ang tagabantay [si Mama]. Isang araw nga, dala ng maigting kong panalangin; sinagot ako ng mahabaging langit. May dumating na kamag-anak mula Maynila at may dala pang pasalubong. Nakaalagwa kami. Pero hindi laging ex machina ang mga tanghali, na may laging darating na tagapagligtas. Madalas, tragic ang mga tanghali dahil kailangan ko talagang magtulog-tulugan at alas-kwatro ng hapon naman ako mag-gigising-gisingan. Nakakatulog ang kapatid ko pero ako, bihirang-bihira ko makatulugan ang pagka-countdown. Kung makatulog man ako, gising ang puso ko at tinitibok pa rin ang paglalaro sa labas. 

   Isang tanghali, lalabagin na naman ni Mama ang batas ng kalikasan. Daiurnal ang pagkakadisenyo sa tao, so nangangahulugang dapat gising tayo kapag me araw, pero pinapatulog na naman kami ng kapatid ko. Susundin ko sana ang puso ko this time kaya lang kukunin na naman ng tagabantay ang kanyang latigo. Ayokong malatayan. Ayoko ring matulog. 

Padabog akong pumunta sa higaan at


Breek! 


May nabasag. 


   Nakita kong nagkapira-piraso yung piguring elepante na ginawa kong kalaban nina Woody, Champ, at Hetty. Nabasag ko pala siya sa paghiga ko, pero di ko ramdam kung san tumama. Mas nararamdaman ko yung rebolusyon sa dibdib ko. Hanggang sa nakita ko ang kudlit saking kaliwang paa na bahagya lang na malaki kesa butas ng alkansya. Kulay puti, tinitingnan ko. Mga 2 segundo pa, dumugo na. Bumukal ang dugo. 


   Ang sikip sa dibdib habang nakikita kong umaagos ang dugo. Masakit din sa pakiramdam na kagagawan ko ito sa sarili. Hindi ako umiyak. Ngumal-ngal ako lalo na ng kumukuha na ng alkohol ang nanay ko habang inaampat ko ang pagdurugo. 

   Sana makatulog nako para diko maramdaman ang kirot ng sugat na noo'y nababalutan na ng panyo. Ngayon, pinapaalala ng peklat na naiwan ng elepanteng pigurin na may sanhi ang bawat bunga. May ipot ang bawat likot.

Friday, December 27, 2013

Bentilador


Unti-unti, 
Madahang umpisa, 
Nag-aaral,nangangapa, 
Walang muwang. 


Hinay-hinay, 
Dumalas ang danas, 
Nagkakaron ng hangin, 
Naging bagito. 


Ulit-ulit, 
Bumilis ang andar, 
Kinalawang, umalikabok, 
Mistulang eksperto. 


Ikot-ikot. 
Huminay, Huminto sumandali, 
Bumebwelo sa muling pag-ikot, 
Isang mangmang.

Thursday, December 26, 2013

Piktyur Preym



   "Grade 4. Nagbukasan na ng regalo ang mga mga kaklase kong lalake no'n at halos puro pellet gun. Sikat noon ang Double Eagle. Barilang-barilan sila, ang natanggap ko mug, may stuffed toy na reindeer pa. Kuchi-kuchi-kuch!" 


   Hindi ko kwento yan sa kaibigan ko 'yan. Nakakainis nga, wala akong masyadong maalala tungkol sa mga exchange-gift-experiences ko. Hindi lang talaga ako appreciative at sentimental. Of all monito-monita ang natatandaan ko lang ay ang niregalo kong malutuan at tsokolate nung Grade 5 at natanggap kong lvl-up game load noong 3rd year hayskul ako. The rest ng natanggap at binigay ko ay hindi ko na makita sa alaala ko. Parang nasa makintab na pabalat. Nabalot na sa limot sa tagal ng panahon. 

   Nakita kasi namin ang mga pauwing nasa hayskul. May tropa-tropa, magjojowa, at loner na naglalakad sa kalye ng Recto at Donya Concha. Hindi nakauniporme, naka-Famas (ko). Patingkaran ng colored pants ang mga lalake at palupitan ng pili-pilipit na braids ang mga babae. Lahat bisting-bisti kasi nga Christmas Parteh.

   Lahat may biya-biyabit, mga nakuha 'atang mga regalo. Iba-ibang hugis, kulay, at laki. At gaya ng kanilang mga biyabit, ay iba-iba rin ang hitsura nila. May makulay, magaan, at masaya. Meron din naman gusumot, lukot, at malungkot. Bakit kaya malungkot ang monito(a)? 

A. Naluge sa natanggap. 
B. Nakatanggap ng piktyur preym o goodmorning towel. 
C. Eco-friendly ang nakuhang regalo dahil mukhang pinunasang pigurin lang sa salas ang natanggap. Recycled. 
D. Monita ng jowa mo ang Ex nya. 
E. Nag-assume na si crush ang nakabunot sa kanya. 
F. At ang pinakamasahol, Absent yung nakabunot sa kanya. 


   Pero tingnan din natin yung brighter side, bakit masaya yung ibang monita(o)? 

A. Nakatanggap ng pictyur preym pero galing sa jowa. 
B. Nabunot si Ex. at mahal pa niya ito. 
C. Nakatanggap ng Libro (walang nagreregalo niyan, kaya dapat magdiwang ka!) 
D. Nakatanggap ng 1year supply ng intermediate pad. Yey! Hindi ka na manghihingi/manglilimos! 
F. Kahit di kamahalan ang natanggap, hapi pa rin kasi bertdey ni Christ. 

   At parang wala namang letter F. 


   Hindi naman kasi dapat ang kaisipan ay kung mas maganda yung nakuha mo kesa binigay mo. Kung ang mindset lang sana ng bawat monito at monita ay mapasaya ang kanilang nabunot, wala dapat sanang uuwing yamukos ang mukha at tilos ang nguso na parang carrot. Be fair, apir! 

    At dahil hindi naman rhyme yung fair at apir, may naalala na'kong kwento:

   College, 4th year. Nagpasya ang mga kaklase ko na magkriz-kringle. At sa pagmamaka-awa ng isa naming kaklase sa'kin (dahil hindi raw ako nakiki-join sa kanila at last na christmas party na namin to bilang mga estudyante) ay hindi ako sumali. Narealize ko na kung what if mamatay ako that season? Eh baka walang pumunta sa burol ko,kaya sumali na'ko noong last week na ng kriz-kringle. At ang regalo sa huling linggo na 'yon ay something Red. 

   Codename-codename, kaya dapat ang regalo ay neutral o pambalana. Eksaaaayting! Pero wala ako nung bunutan at regaluhan na, may laban ako sa campus journ, napaka-isolated ko talaga noong college. Kaya naman iniwan ko yung codename at panregalo ko kay Ate Tin, tapos sinabi ko rin sa kanya ang codename na ginamit ko.

   Pagbalik ko sa klase para i-claim ko na yung regalo ko. Abot-abot ang pasensya ng nakabunot sakin. Si Hawen, hindi daw niya kasi alam na ako pala yun. Nalaman na lang niya ng magkuhaan na lahat at yung regalo niya ang natira kasi nga ako raw pala yung nabunot niya. 

   "Wush, anu ka ba! Para regalo lang." sabi ko habang pinupunit yung balot at binubuklat ang kahon. Ayy! Pula nga! Tanduay Ice. 

   Kasalanan ko naman bakit kasi 'yun pa ang napili kong codename: 
   Amalayer.

Tuesday, December 24, 2013

Patay-Sinding Kutitap

Ihip ng hanging amihan, 
Kasalo ng may mga hiling 
Na hindi na sana naiwan. 
Mga tira-tira ng diklim ng hamon, 
Pagsasaluhan ng mag-anakang nasanay sa bolang hamon.

Pait ng kagahapon. 

Wala munang pulang hiblang-pisi, 
Walang ilaw imbis na patay-sindi, 
Tanging mga tanglaw sa gabi 
Ang nagbibigay lasa 
Sa kanilang bawat subong may hikbi. 

Sunday, December 22, 2013

Si Uraq at Ninoy.

   Nagkakape sina Mama, Lolo't Lola sa kusina. Ilang araw simula ng pagdating nila mula Davao. Nagbabakasyon sila dito samin. At dahil Bagobo reunited, bisayaang-bisayaan sila sa kusina, ako nagbabasa dahil masakit ang ulo ko sa sipon. Kaya di muna ako sumabay ng yayain nila kong maghapunan. Hindi rin naman pako nagugutom. 

   Wa sila kabalo na kadungog ko ug kanilang istoryahon. Pasensiya na dahil hindi ako talaga marunong magbisaya. Kasabot lang. Nakakaintindi pero hindi nakakapagsalita. I think it's in the blood. 

"Istudyus (Studious) kaayo tong si Jord" sabi ni Lola. Istudyus talaga ang term nila sa palabasa. 

"Ayos na yan siya kahit mag-isa dito sa bahay kasama ng mga libro nya. Kahit walang kausap basta magbasa lang yan." 
Dagdag pa ni Mama sa bisaya tinagalog ko lang. 

"Murag si Uraq." 
(Parang si Uraq.) 
Sabi ulit ni Lola. 

   Sabay nasundan ng hagalpakan. 

   Eventually nalaman ko na ito pa lang si Uraq ay isang kilalang 'istudyus' sa lugar nila na nagkaproblema sa pag-iisip. Bakit kasi ang pagkahilig sa pagbabasa ay nauugnay sa pagkabaliw? Talaga 'tong si Lola minsan na nga lang dumalaw, olay pa. 


   Matapos nilang magtawanan, pumunta nako ng kusina para magkape. 

   Hagalpakan ulit sila. Natakot daw siguro ako sa life example ni Urak kaya kakain nako. 
Kasiyahan na nila. 

   Natulog nako. Wala kasing talab ang kape at baka mabaliw nga ako hindi dahil nalilipasan ng gutom kundi sa puyat. 

   Mumukat-mukat pako ng magising kinaumagahan. Nagkakape na ulit ang mga bagobo. Nang makita ni Lola na nagising nako, tinanong niya ko kung natutulog pako. Kita na nga di ba? Pero syempre sumagot pa rin ako na gising nako kasi mukhang may iuutos siya. May hawak siyang bente at inaabot sakin. Nang maproseso ko na Ninoy pala yun at hindi ang kahel na si Quezon at bigay pala nya yun sakin. 

   Yohoohoo! 

   Mula siyempre ito sa pagbubukid ng dalawang matanda pero tinanggap ko na rin. Kasiyahan na nila ang magbigay sa apo at kasiyahan ko na ring tumanggap.

Saturday, December 21, 2013

Talk Ko, Talk Ko


Ang Talk Ko
Isang Talump-arti

    Nakakatuwa. Laman lang ng mga usap-usapan ang Tintakon dati. Nainspire ako sa ginawa ng Pythons dati na CheerCamp, yung tinuturuan nila dati ang mga freshmen para sa ikakaunlad ng cheerleading sa campus sabi ko no’n “Paano kung magorganisa kami ng ganito tungkol sa writing (ma-creative o journalistic), imadyin the desirable change.” Pero buong akala ni Jo (former EIC) na andun lang ako para i-scout ang crush kong lumulukso-lukso. “kung mag-invite kaya tayong ng mga hayskul, kung hayskul pa lang nagsulat na’ko, na-publish na siguro ako ngayon.” Pero buong akala niya nakangiti ako dahil kasalukuyang nag-i-straddle noon si Crush. Jo, kung nasan ka man ngayon mabuti na lang hindi ka pinatay ng mga maling akalas mo.



    Ano? Magto-talk ako bago si Bebang?! (Oo, ganun kabilis ang phasing, inaayos na naming ni Seron yung isked, yung mga speakers nauto na namin, nasa proseso a ang TintaKon. Ano Jo? Gulat ka no?!) Buong akala kasi ng mga staffers namin naglalaro lang ako ng Pokemon o nagmamarathon ng Disney movie pag nakaupo ako sa harap ng PC. Parang hindi ko bet mag-talk. Wala ako sa mood. Shy-type kaseko. Yung batang lagging may comment ng adviser na makilahok sa talakayan at tahimik sa klase, ako yon. Atsaka, magtatatlong taon pa lang ako sa pagsusulat; may ilang journalistic awards na pero wala pa rin sa autoridad na mag-talk o lalo na mag-front act para kina Bebang at Ursua. Pero eventually, tinapos ko ang pagkikiyeme, kasi karangalang mag-front act para sa kanila at i-pressure sila ngayon habang itinataas ang expectations ng mga participant. Pangalawa, para pagbibigay inspirasyon ko na din sa mga naging titser ko nung hayskul sa Ingles at Filipino na ‘pag nalaman nila nakakapagsalita nako ngayon, hindi nasayang ang tinuro nila sakin kahit na-delay yung development ko.


    Ika-26 ng Abril taong 2011. I wanna be a writer and I will set my feet on it sabi k sa likod ng isang libro. Malaki ang impluwensiya sain ni Bob Ong lalo na nung longganisa niya kaya siguro naisulat ko yung pangungusap na ‘yon marahil dala dn ng matinding boredom dahil bakasyon noon. Natatandaan ko sabi niya don na may mga taong nakuntento na lang na magsulat sa mga ding-ding at upuan ng bus kaya mapalad ka kung may naglulang papel ng kaisipa’t saloobin mo. Kaya tinanggap ko na rin ang imbitasyon sakin ni Seron noon na sumali ng publication pag pasok ng bagong acad.year; kahit wala naman kaming honorarium o additional grades man lang. Si babe Ang naman ang nagpamulat sakin na kung walang papel na maglululan ng mga kaisipan, pwede naming cyber-papel ; kaya noong July 30 isinilang ang idyordnal.blogspot.com. Si Bob Ong at Babe Ang ang masasabi kong nagging Nanay at tatay ko sa pagsusulat. May mga ninong at inang din naman, too many to mention na nga lang.


    At dahil late bloomer ako, pinagsamantalahan ko ang by-line gaya ng pagsasamantala ng mga mambabatas sa kaban ng bayan; nagsulat ako araw-araw, gabi-gabi, may klase o wala, basta may papel at tinta; Gora! Ang tinta ay makapangyarihang tool for change. Too many to mention na rin ang mga pagbabagong nadulot nito sa mumunti naming unibersidad. Ilan sa mga achievements namin ang mga napatalsik na gurads, napadaloy na pondo, at pagkakaroon na naming ng pakonsuelo! Pero ang pinakamalaking pagbabago ay makikita sa nagpakayat ng tinta sa nagsusulat. Look at me now, wag na tayong lumayo; natanggal ako sa Dean’s lister, nwalan ng iskolarsyip, hindi naka-graduate sa ‘tamang’ oras, at nag-uulit ng Elem.Stats ngayon. Pero at least bago ako umalis ng mini-university ko, naibangon at naiangat ko kahit papaano ang pagtingin ng marami sa mga agriculture students; na siya ring primera kong dahilan kung bakit ako sumali ng publication. Para sakin, mas malaking karangalan yon kesa sa honorarium o titulong Cum laude.


    So, paano akong nakasurvive ako sa mundo ng journalism kung halos ¾ ng pie ng impluwensiya ko ay galling sa creative writing? Mga kapwa ko writers at editors, presenting the kapangyarihan of cross-over at fusion. May mga elements ang news na nasa opinion, elements ng opinion na nasa feature, elements ng feature na nasa devcom, elements ng shot story sa feature, ng elements literary devcom sa, atsi we jsonrsu emlmnts as…Naghalo-halo na. Nagiiba lang naman kung saan/kanino nanggagaling yung kwento, kung anong boses ang ginamit at kung paano ikukwento. Kung sa Elem.Stats.; ang journalistic at creative writing are not mutually exclusive at tandaan na everything is connected to everything else sabi ng Envi.Sci. Sa tagalog, ang lahat ng bagay ay magkaugnay. I’ll leave the creative thingy sa mga sichibukai ng panitikan.


Mga dude remember this:

Ang tirador sa kamay ng batang si David nakapagbagsak ng Goliath

Ang trumpeta sa kamay ng mga Isarelita nagpabagsak ng Jericho

Ang tungkod sa kamay ni Moses nakapaghati ng Dagat.

    Kaya hindi natin masasabia ng tinta sa ating mga panulat na tanagn n gating mga kamay kung sasamahan natin ng pananampalataya’t paniniwala, walang makapagsabi ng magagawa nito.


Wednesday, December 18, 2013

Lakbay-Ulat mula Cuenca

Kay BOSS;

Naimbitahan nga kami sa Cuenca, Batangas, Dis. 16; Linggo ng Hapon.

Ayoko na nga sanang sumama pa dahil may iba na akong balak at kulang pa sa tulog pero dahil gusto mo; Go! Sabi mo e!

At gaya ng inasahan ko naipit nga kami sa masikip na daloy ng trapiko. Buhol-buhol ang mga sasakyan. Pauli-uli ang mga pedestrian. Kagulo-gulo. Kaingay-ingay! Sino ang may kasalanan? Ang nagtatrapik, ang nag-sale na mga mall, o ang kawalan ng sistema? Basta ansaket sa ulo.

Anung ginhawa ga ng makalabas na kami ng lungsod ng Lipa. Aba'y akalain mo ga'y bulubundukin pala ang lugar ng Cuenca. Karaming puno't liku-liko pa ang karsada! Mga 15 minuto ay narating na namin ang Zion Hill Baptist Church na nakatayo nga sa mataas na lupa, na nagdiwang din ng anibersaryo gaya ng ipinagdiwang namin 2 weeks ago. Ika-18th ata nila.


Bukod sa matatayog na puno, ay sinalubong rin kami ng mga babaeng nakaputing blouse with green scarfs sa leeg. Ang gagara parang stewardess. Ang gara din ng mga tatay at binata na naka-pambu, posturang-postura sa kanilang black amerkana suits. At ang kanilang gusali, magara rin parang kingdom hall. Andaming bisita at kakaumpisa lang. Sakto e!

Nawala ang sakit ng ulo ko sa kantahan. Magaling ang tumitiklada sa piano at masigla ang nagpapa-awit.


"Anla! Ay dine pala siya kabilang?!" nang makita ko ang pinanggagalingan ng pamilyar na tinig. Una ko siyang narinig sa isang Youth Convention sa Tayabas, at grabe ang boses niya, sing ganda niya. Pero iba na siya ngayon, mas gumanda na siya, physically at vocally. Ilang grupo rin ang nagpapalit-palit sa pag-awit pero hindi siya napapalitan. Mula choir, ensemble, quintet, at hanggang dumating ang kanyang solo. Lumaklak muna siya ng isang bote ng mineral water. Lubricant para sa pangmalakasang belt out sabi ko. Tinaasan ko ang ekspektasyon ko pero ilang nota ang lumampas sa aking inaasahan. Goosebumps sa bawat belt-out. May abs na nga ata siya sa lalamunan. Matapos pumailanlang ang huling nota napapalakpak ako sa paghanga. "BOSS kagaling mo ga!" 


Nakita ko ring magaling na rin siyang tumugtog ng violin at PK pala siya. Pastor's kid. Shift camera view.

Isang pagpapalang malamang nagkaron sila ng 733 na bisita nang umaga ng Linggong 'yon. Pagpapala ring malaman tumutulong sila sa mga nasalanta ni Yolanda. Pagpapala ang pagkain (kahit bitin sa kanin). Ang masiglang musika. Ang mukha ng kanilang pagkakaisa. Ang malamang pwede ring maging gan-on ang simbahan namin. Naka-uwi kami ng Tiaong ng bandang alas-8 ng gabi ng may melodiya ng pagpapala.

Sa uulitin po,

Jord E.

Ang Inyong Kawani


 .....................................................

Mim's Knock-Knock Collections.
 

Mims: Knock! Knock!

Ate Beth: Who's there? 

Mims: Cheese curl!

Ate Beth: Cheese curl who?

Mims: Cheese curl is on fire!

.............................................................

Mims: Shanghai!

Ate Beth: Shanghai who?

Mims: Shanghai like a diamond

. ................................................................

Mims: Madaming pader!

Ate Beth: Madaming pader who?

Mims: What the fox says?! Dingdingdingdiding!

.......................................................
And the Best Supporting Actress
Award for Comedy goes to.... Ate Beth!

Friday, December 13, 2013

Species

   Isang gabi pag-uwi namin galing prayer meeting dumeretso agad ako sa banyo para maghilamos. Pagod na rin kasi ako sa maghapong mga gawain. Pafres. Nang may mapansin akong kung ano sa sahig. Agad akong umupo at nagsuri. Itim at bilugan. Hindi naman siya palaka dahil mukha siyang matigas. Ayoko namang hawakan, baka tumunog. Pwedeng salagubang or something dahil sa kumikintab nitong exoskeleton. Nang makita ko ang munting ulo nito, naproseso na ng utak ko ang kanina lang ay unidentified object. 

   "Ma! May pagong!" sigaw ko. Sa loob ng bahay namin. Hindi nako nagulat, natuwa lang. 
   "Ma, may pagong!" ulit ko, kukuha nako ng tabo para paglanguy-languyin ang pagong nang biglang sagot ni Mama. "Galing yan sa bag ko. Keychain yan!"


   
Lately kasi napansin kong dumadami na ang namamataan kong animal species sa bahay. Bukod sa 2 official species na inaalagaan namin, isang aso at ilang manok, ay marami pang ibang wildlife ang mai-spotan sa bahay. May mga resident species sa bahay, yung di naman inaalagaan pero samin nakatira. Gaya ng mga butiking harot na harot habang nanunuod ako ng balita. May mga langgam na mahirap pa ata sa mga daga dahil pati kape ay nilu-loot. May ilan ding gapalad na anlalawa, yung gagamba na mahahaba ang kalis na minsa'y may dala-dalang 'lucky egg' sa may tiyan na yung itlog na yun ay tinatapat naman sa araw para silipin ang tatamang numero sa jueteng; ay malimit gumulantang sakin kapag naglilikom ng sinampay o di kaya'y nagsasapatos. Naging hobby na nila ang gawin akong hysterical. 


   Nagiging malapit na nga rin ata ako sa isa pang resident species, ang brontispa. Tuwing kalaliman ng gabi kung kailan ko pinipiling magsulat dahil tahimik ang lahat at utak ko lang ang maingay, doon sila sikal na sikal magparoo't parito. Nakakatakot at nakakadiri, nung una. Pero nasanay na rin ako sa pagdaan ng madaming gabi. Meron lang akong isang batas na pinapairal: Mahigpit na ipinagbabawal ang paglipad-lipad. Oks lang tumakbo-takbo basta walang lilipad dahil sa oras na ikampay nila ang mga brown nilang pakpak, matitikman nila ang bangis ng tsinelas. 

   At sa kaparehong timeslot ng mga kaibigang ipis, mararamdaman kong may nakatingin sakin, isang visiting species. Pusang may orange at black ang nakatitig sakin at humihingi ng permiso sakin kung maari ba siyang mag-inspect ng tira-tira. "Pangkain lang Ser." sabi ng mga ngiyaw niya. Pag ako, hinahayaan ko lang pero pag si Mama o Papa ang maabutan niya ay piho na sasalubungin niya ang bangis ng flying dragon-tsinelas din. Kaya inalam niya ang timeslot na ako ang nasa kusina. Ngayon, samin na siya nakatira. 



   Nariyan din ang mga lulumbong lupa, hakot-hakot, tuko, alitaptap, salagubang, alupihan, at paru-paro bilang mga occasional species. 


   Nakakakilabot minsan yung mga bombadiers o atangya, insect pest yun sa palayan na nagbubuga ng mabahong amoy, sa dami nila sa kurtina kailangan pa silang walisin. Malamang nasa milking stage na ang palay sa kalapit naming tubigan. Seasonal species ang tawag ko rito gaya ng mga gamu-gamong nagpaparty-like-2012 sa ilaw kung tag-ulan. Simple lang ang solusyon dito: patayin lahat ang ilaw at iwanang bukas ang t.v.; maglagay ng isang batya o palangganitang tubig. Magmimistula silang nagkakandarapang K-Pop fans tapos yung source ng liwanag tuloy lang ang kislap, walang pakialam sa kanila; habang ang iba ay nalalaglag at nalulunod na. At kung may gamu-gamo ay may kasunod 'tong mga palaka dahil fiesta ito para sa mga ito. Pero hindi pa nakakapraning ang palaka sa sahig, kundi ang palaka sa lababo. Yes! kaibigan sa mismong lababo. E kataas-taas ng lababo namin, kaya hanggang ngayon ay nagreresearch pako kung pano niya narating ang ganung kataas na posisyon. Isang misteryo gaya ng maraming mayayaman sa gobyernong may kwestiyonableng yaman. 


   Gustong gusto ko yung Envi.Sci. Kahit na 21 times akong may pulang marka sa likod ng classcard. Minsan pinagawa niya kami ng 3-day journal tungkol sa environment na ginagalawan namin sa araw-araw. Isang obserbasyon sa mga buhay at relasyon nito sa kapwa may buhay at mga bagay na nakapaligid dito. No problemo, ang lawak kaya ng biodiversity sa loob pa lang ng bahay namin. Isang hindi napapansing ecosystem. Malupit pala ang kalikasan. Malupit ang tsinelas sa ipis. Ang walis sa atangya. Ang batyang lumulunod sa gamu-gamo. Sa kumikislap na walang pakiakam. Ang abusadong pusa. Ang palaka sa lababo.Masisi mo ba sila kung ito lang ang paraan nilang maisalba at maipagpatuloy ang maigsing buhay? May maliit pa lang salamin ng buhay sa mga maliliit na mga nilalang na kailangan din nating masilip.

Wednesday, December 11, 2013

Bato-bato sa Langit.

   Nagdo-doctrinal class kami nina Kuya Joey, isang Huwebes ng pagabi; nang magbitaw ng tanong si Kuya ng isang makabulabog pananampalatayang tanong:

"Kaya bang gumawa ng Diyos ng bato na hindi Niya kayang buhatin?"

   Omnipotence o ang Kapangyarihang Gawin Lahat ang pinag-uusapan. Alam ko hindi binitawan ang tanong para maghasik ng pagdududa o pagkalito. Lalong hindi katuwaang palaisipan bagkos ay para maunawaan ng mas malalim ang abstraktong kaisipan na wala naman talagang lubusang makakasukat-unawa. Mind boggling talaga

"Hindi."
   "Kaya siyempre."
"Pwede na Hindi pwede."

  Bawat sagot maingat na binitawan. Aba, mahirap na.

  Grabe naman. Parang ang busy naman ng Diyos para gumawa Siya ng bato. Andaming dapat gawin: Pwedeng gumawa ng pagkain para sa mga nasalanta ni Yolanda. Di ba? Pwedeng hindi na nga rektahang umulan ng tinapay pero galing pa rin ang ayuda sa langit mula sa mga airdrops ng mga choppers. Pero hindi naman siguro bato. Pwedeng pagbatiin Niya ang 2 senador na nagbabangayan, bumabaha ng 'unparliamentary words', pano naman ang mga batang nanunuod ng balita? Atsaka isa pa magpapasko na, hindi lang dahil panahon ng pagpapatawaran; magbabakasyon na ulit at na-outstage na ng privelege speeches na siya namang advantage ni Janet na matigas ang visage.

  Ayan, kagaya nyan. Pwede namang palambutin Niya ang mga pusong bato ng mga kawatan ng kaban kesa gumawa lang ng bato. Hindi po ako nagdidikta, nagsa-suggest lang. Ito pa ang pwedeng magandang gawin: Bigyan Niya ng malikhaing pag-iisip yung maraming screen/scriptwriter para naman hindi laging habulan sa airport ang eksena sa mga romantikong palabas sa t.v.. Andami-andami pang pwedeng gawin, maraming emergency, sandamakmak na urgency, at kailangang aksyunan tapos gagawa pa ng bato? Bored lang? Siyempre hindi naiinip ang Diyos dahil labas Siya sa saklaw ng oras.

  Isang kapatid ang hindi nakatiis, ibinulalas niya:

  "...contradict na yung all powerful at hindi Niya kaya... Mali yung tanong!"

  Natumbok niya ang tamang sagot na mali yung tanong. Illogical.

  Kaya pala hindi ko masagot. 

Monday, December 9, 2013

Catching Catching Fire (Part 2)

6:50pm Hanggang sa loob ng bus hinahabol pa namin ang (mababaho, mababangong) hininga gaya ng paghahabol sa oras.

"Pwede bang i-hovercraft mode 'to?" sabay higit ko sa nasa harap kong bilog na bakal na lalagyan ng inumin ng pasahero.

"Teka, teka" hirit ni Jeuel sabay hawak sa kanyang noo gamit ang dalawang daliri, hinlalato at hintuturo; nagbabadya ng teleportation.

"Tatlo pong SM San Pablo. Estudyante." transaksyon ni Alquin sa konduktor sa kanyang pananatili sa pisikal na mundo habang kami ay nagpapantasyang mapabilis ang bus.

"Para tayong mga baliw"
                               "Gutom"
      "Gutom sa Hunger Games!"

Hindi na maitatanggi ang apoy ng pananabik.

7:02pm Nag-erkon na kami. Grabe! Ang ingat nung drayber. Sa ganitong sitwasyon mas kailangan namin ang kaskaserong buwis-buhay na 3D (daredevil driver).

"Buti na lang may diversion"
"Oo nga, may nagagawang matino ang gobyerno natin (kahit taon-taon nagre-repair; salamat na rin)". Ilang gintong sandali rin ang matitipid namin. Palpitating na ata ako. Sinubukan kong wag mag-analisa at maniwalang aabot kami. Isang malaking PERO, alam naming 30-40mins. ang travel period ng SPC-Tiaong. May dalawang major stop overs pa. Hindi pa counted yung mga papara at magbababa ng bagahe sa istribo(ito ba ispeling nun?).
"Traffic daw sa Medical sabi ni Kuya" tirada ni Jeuel. Inagaw ko sa kanya ang handset at nilaro ang virtual pet na Boo, pampakalma.

7:26pm Nasa Medical na kami at stranded hindi dahil sa trapik kundi dahil sa umiihing drayber. Nagreretouch pa ata sa cr. 4 na minuto bago mag-umpisa ang palabas kaya tinggap na naming hindi maaabutan ang trailers kasabay ng pagtanggap ko na maling mag-umpisa ng sentence ng numerical figure. Soree poo...Bow!Nakailang tawag na rin si Mrs. Pampolina, nagtatanong kung nagkita na daw silang mag-kuya. Nagteks na si Jeuel kay Jet na mauna na panonood dahil malmang inip na inip na yun. Inip na rin kami kay Manong.

Himala na hindi nakatulog si Jeuel dahil sa adrenalin sa bloodstream. Tensyonado ang buo naming pagkatao. Sabi ng digital clock "7:30" andap. andap. Dala na rin ng adrenalin, inumpisahan na namin ang pelikula sa bus.

"Last year was just child's play."
           "Welcome to the 75th Hunger Games!"
"Katniss Everdeen, the girl on fire!"
           "May the odds be always in your favor!"

Kahit na parang hindi pumapabor ngayon. Kebs na sa mga pasahero ng bus habang nagsasalitan kami ng mga qoutable lines ni Jeuel; si Alquin ay nasa realismo't katinuan pa rin. Ngumingisi ng "it won't do any help, losers!". Parang ganun.

"Asan na ga yung drayber." Sabunot sa ulo. Dumating din si Manong.

"Bakit di pa tayo umaandar?!". Untog ang ulo. Nagmemental prep pa ata si Manong.

7:33pm Dugs-dugs-dugs-dugs na triple na ang bpm. Aabot ba? Ano itutuloy pa ba? Pano?! Basta.

7:34pm "Baka naman may 8pm, di mu lang nabrowse ng maayos?!" pag-uurirat ko ke Jeuel pero siguradong-sigurado siya. Late na kami. Tumayo na ako para i-mental telephaty ang subconscious ni Manong. 5 minutong biyahe na lang kasi ang mall mula sa medical. Umandar na kami. Ano daw sinabi ko sa drayber pagtatanong ng mga mokong.
"Pag di pa tayo umandar, uubusin ko lahi mo" sabi ko.


Hindi ko na alam ang eksaktong oras ng pagdating namin sa SM. Ito na nga siguro yung oras de peligro. Pagtungtong na pagtungtong ng mga paa namin sa semento, tinalo namin sa bilis ng pagtakbo ang snatcher na hinahabol ng pulis papuntang entrance. Konting antala lang sa pananantsing ng sekyu, ang mga puso namin para ng pantog ni Manong kanina; sasabog na. Agad kaming dumaan ng food court kung saan mahigit dalawang oras naghintay si Jet. Hindi siya umuna. Nagkita rin ang magkapatid na nawalay sa isa't isa ng matagal, mga ilang oras din. Matapos ang 3 segundong batian, hindi na kami nagpaligoy-ligoy pa at dumeretso na kami sa ticket booth/counter.

"Ate, apat pong Catching Fire" matapos kong bilangin ng kamay kung ilan nga ba kami. Hindi naman ako tense lalo na ng makitang 7:15 ang final showing. Kaya ibig sabihin malamang kalahating oras na kaming huli. Pero nabili na ang tiket, wala ng oras para sisihin si Jeuel sa maling intel report o umatras at ipagpaliban.

"7:45 pa po ang start sir, abot pa kayo." kalmadong sagot ni Ateng halos kamukha na ni Katnis.

    "May Himala" sabi ng mga buntong hininga namin.

Other Titles:
Ang Kasalanan ni Ate Tin
Alquin, Jeuel, Jet, and Jord: the Boys on Fire!
Ilang Oras ng Kamunduhan

Sunday, December 8, 2013

Niig: Kumapit sa Bisig!

   Nob.8, Biyernes; naglandfall si Yolanda (Haiyan). Ilang araw nagbabala ang PAG-ASA pero naramdaman ko lang ang seryosong banta ng mismong si PNoy na ang nagweather forecast. 



  Linggo na ng mapanood ko ang balita tungkol sa mga nasalanta. Grabe! Pilipinas ba yan? Parang replay lang ng aftermath ng tsunami sa Japan ang napapanood ko. Pero kakalindol lang sa Cebu at Bohol dapat sana may mahabang panahon pa bago ang isa pang delubyo. Parang walang time-out. 



  Pusong bato na lang siguro ang hindi maantig sa sinapit ng ating mga kababayan sa Bisaya. Mga waswas na istruktura, kabuhayan, at pangarap. Nawala sa isang saglit ang naipundar sa loob ng maraming taon. Ang kahindik-hindik ay ang pagbaha ng mga bangkay. Ayon sa pagtataya ng international media ay aabot ng 10 libo ang patay sa Tacloban pa lang. Ngunit ayon sa lokal nating istatistika ay nasa limang libo pa lang ang patay. Ang marami ay kabilang pa rin sa unidentified. Ganyan tayo magpahalaga sa patay, dapat identified muna bago bigyan ng maayos na libing.


  Nakakapanghina ang mga panawagan nila ng tulong dahil gutom naman ang nagbabadyang kumitil sa kanila. Banaag rin sa mga field reporters ang hirap na kanilang kinasasadlakan. Bagsak ang komunikasyon. Nakakaadwa ring malamang may anchor tayo na kailangang pang i-push ng banyagang journalist. Hindi ata handa. 



  Bumaha rin ang tulong mula sa iba't-ibang bahagi ng bansa. Mga charity shows, bazarre, cash at in-kind donations. Nakakatuwa ring bumaha ang milyong dolyar na salaping pagtulong mula sa ibang bansa kabilang na ang Hong Kong, Taiwan, at China. Forgetting about ourselves muna ukol sa mga alitan. Para kaming mga UN ambassadors na nagrerebyu kung sinong mga bansa na ang tumulong at anong implikasyon nito sa relasyon ng Pilipinas at mga kasapi ng UN. Marami ring medical teams mula Israel, Germany, Switzerland, at ang Tsina ay nagpadala pa ng isang hospital ship. Sa mga newsfeeds, panay ang panawagan sa ayuda ng panalangin at tulong para sa mga biktima ng Yolanda. Nabawasan kahit papaano ang #selfie at #ootd.

  Sa ganitong mga tagpo, malamang umihip sa utak mo ang tanong na bakit. Patawad kaibigan dahil hindi ko masasagot ng eksakto. Pero may ilang bagay na sigurado sa sanaysay-opinyon nato. 


  Tinawag ng 'Hellstorm' ng Greenpeace si Yolanda. At ayon sa PAG-ASA, ilalayo na may, wag ilalapit, na may 4 pang bagyo na tatama sa bansa. Para sa mga nasa linya ng agham, alam nating tumbok sa tumbok ang Pilipinas na drive-thru na ng mga bagyo. Bangang-banga rin tayo sa Pacific Ring of Fire. Marahil totoo ring ang pagtaas ng ating carbon footprints ang dahilan ng mas pinalakas na mga bagyo. Kamusta ang madaming environmental putakan summits natin? Walang pagtatalo na may consequences talaga ang mga ginagawa natin pero maigsi ba ang kamay ng Diyos para hindi niya sanggahin ang ganitong delubyo? Ang sagot kaibigan ay isang malaking HINDI. E bakit di niya sinalag? Ang sagot ko ay isang malaking EWAN.

  Kung athiest ka, wala kang mapapagtanungan, wala kang masisisi, kasi nga walang diyos diba? Sabi mo yan. Tama ka kaibigan na wala akong karapatang kwestyunin ang Diyos. Pero kaibigan, ang pagtatanong ay hindi laging pagdududa. Ang tanong ay di laging paninisi o reklamo. Totoo na may mga tanong tayo na alam na natin ang sagot. Mga hindi na dapat sagutin at mga tanong na wala talagang makakasagot. Pero kaibigan, minsan ang pagtatanong ay pagkilala na may mas nakakaalam at pag-amin na bilang tao ay may limitasyon tayo. May mensahe ang Diyos, kung may post-note lang yung bagyo; kaso hindi yun ang paraan nya. Pumukaw sa akin ang 2 mensaheng ito: at dahil sila'y tao ng Diyos, I assume na puspos sila ng ibahagi nila ito.



Sana naman, huwag nang sobrang bigyan ng religious color ng ilang sektor ang natural calamities na dumarating sa PIlipinas na para bang kasalanan at pananagutan pa ng mga kababayan natin ang nangyayaring mga natural calamities at pinarurusahan lang tayo ng Diyos. Puede rin tuloy gawing excuse yan para hindi tumulong.

Hindi naman ganyang malupit ang Maykapal. Maibigin sya at hindi pikon o mahilig magparusa at magpahirap sa tao.
(Huwag nating igaya sa Israel ang Pilipinas. Iba naman ang relasyon noon ng Diyos at ng bayang Israel kasi ay may covenant relations sila. Kaya kung sinisira ng bayang Isarel ang usapan, napaparusahan sila. Wala namang ganung transaction ang Diyos at ang Pilipinas.)

Kasalanan ba naman ng mamamayan kung ang bayan natin ay nasa Ring of Fire kaya maraming bulkan at lindol? O nasa typhoon belt kaya maraming bagyo? Isisisi na rin ba sa "kasalanan" ng mga Pilipino ang weather changes brought about by global warming? Paano ipaliliwanag yung mga calamities sa ibang countries? Parusa rin ba yun ng Diyos? Come on!

Kung may pagkukulang o kasalanan man ang bayan, iyon ay ang 1. masama o inefficient na pamamahala ng ilang nasa gobyerno
2. pagsira ng madla sa kapaligiran/kalikasan at humihina tuloy ang defense against natural calamities
3. Pagtatayo ng mga bahayan sa mga delikadong lugar
4. sobrang pagpapayaman ng konting naghahari at karalitaan tuloy ng nakararami.
5. Pagsuway ng tao sa mga babala.

Pero huwag naman nating sabihin sa nagiginaw, nagugutom, nawalan ng bahay o naulila sa mahal sa buhay na "Kasalanan mo yan, pinaparusahan ka lang ng Diyos." That is so judgmental, insensitive and unkind.

Una, ano ang solid basis for saying that? Sinabi ba ng Diyos yan o haka-haka lang ng tao?

Pangalawa, those statements do not correctly reflect the true character of God who is loving, caring and forgiving.
Let us not give God a bad image by insisting that these natural calamities are God's intention for our people.





  Hindi ito para pagkumparahin kung sino ang 'mas'. Hindi ko rin naman tuwirang sinasabing ito ang interpretasyon nila sa naganap. Hindi rin naman lahat ng sinabi nila'y inakap ko. Pakatandaan na hindi natin maabot-unawa ang karunungan ng Diyos. 
  Paglilinaw po: Hindi rin ito isang subok para i-neutralize ang 2 mensahe dahil walang negatibo sa mga ito. Kung hahanapin natin ang pisi na nagdudugtong sa dalawang pahayag, makikita ang mga kalikasan ng Diyos. Totoo na ang Diyos ay pag-ibig,mahabagin at mapagmahal; pero naninibugho at nagagalit rin Siya. Pinakamataas nating Hukom ang Siyang nagbibigay hatol ay siya ring Diyos ng kabutiha't kaamuan. Mapagkalinga at matulunging Kaibigan ngunit Siya ay Diyos rin ng katuwiran. Gaya ng isang magulang, tinutuwid niya tayo sa ating landasin. Labs na labs Niya tayo pero hindi kailanman ang ating mga maruming kasalanan. Kitams, pangita naman na ang Diyos ay hindi isang impersonal na pwersa lang. May damdamin, pag-iisip, at malayang kalooban.


Tiaong Baptist Church

Ptr. David Morning Worship Service Message
MESSAGE: “THE GREAT TRAGEDY OF DEVOLUTION”
TEXT: Romans 1:18-32
Introduction: Some people, organization, nation started good and right only to end up wrong or in a worse/worst situation.
The theme of Romans is the "Righteousness of God" . Man-because of sin, started to fall away or lower down the standards that God has set. Men did that which is right in their own eyes.

I. The WRATH of God– v. 18

A. Revealed from Heaven
B. Reasons from History
C. Resulted in Hurts/Harms
Man knew the truth about God, but they did not allow this truth to work in their lives. They suppressed in in order that they might live their own lives and not be convicted by God's truth.

II. The WRETCHEDNESS/WICKEDNESS of Man-v.19-21

A. From Intelligence to Ignorance-v.19
B. From Intimacy to Idolatry-1Cor. 10:19-21
C. From Idolatry to Immorality-Romans 1:26-27

III. The WARNING from the Book

“The Worse is yet to Come!”
A. Indulgence-Rom. 1:24,26,27
Paul mentioned a vile sin that was so rampant and has become increasingly prevalent in our days "Homosexuality"
B. Independence
C. Impenitence/Indifference


  


   Hindi hinayaan ng Bathala si Yolanda dahil trip nya lang. NO my friend, may mensahe Siya at hindi ito iba-iba. Hindi Siya nagpapasimuno ng pagkalito. Isa ang piho: nangusap ang Kataas-taasan, naghihintay Siya ng kababaang loob mula sa atin. 


  Sang-ayon ako sa narinig ko sa pulpito. "Hindi nila kailangan ngayon ng hatol (mula satin), bagkos mas kailangan nila ng habag." Mas padalasin at palakasin pa natin ang pakikipagtuos sa panalangin na sing lakas ng unos. Bagyo ka lang, tao kami... 
ng Diyos!