Thursday, October 29, 2020

Nabasa ko ang Erick Slumbook: Paglalakbay Kasama Ang Anak Kong Autistic ni Fanny Garcia



Nabasa ako ang Erick Slumbook: Paglalakbay Kasama Ang Anak Kong Autistic ni Fanny Garcia. Ngayon ko lang natapos 2020 kahit 2015 ko pa nabili 'yung libro. Wala pa akong pera noon, iniagaw ko lang sa MIBF 2015 dahil baka magustuhan ni Mama. May kapatid kasi akong autistic, si Rr.

Wala pang isang buwan tapos na ni Mama ang libro kahit na pagkakapal-kapal ng koleksyon ng mga akda. Naka-relate daw kasi s'ya kaya ambilis n'yang natapos.  Kahit madaling araw sa palengke, habang wala pang nagpapatimpla ng kape ay nagbabasa s'ya nang naka-flashlight.

Gaya ng pagkakaroon ng kasama sa bahay na autistic, tiyaga ang kailangan para tapusin ang libro. Hindi kasi nakakaaliw lang yung libro, may mga eksenang mabigat. Mabuti kung eksena sa pelikula e, kaso mo sanaysay at diary entries ang mga ito. Nangyari at nangyayari sa totoong buhay. Mapapadasal ka na sana umunlad na ang pagtingin o pakikitungo ng mga tao sa mga autistic ngayon. Sana mas "nauunawaan" na nila.

Grabe ang dedikasyon ni Mam Fanny sa pagtuturo kay Erick. Okay nga rin na slumbook ang thread dahil may dedication talaga bilang nanay, titser, manunulat, peryodista at tagapagtaguyod ng pamilya si Mam Fanny. Ang tagal ko ring binuno yung buong libro ha.

Mapapaisip ka na ang laki ng kulang natin sa mga programa na aalalay sa mga nanay na manunulat para hindi nila kailangang iwan ng tuluyan ang pagsusulat para magtaguyod ng anak o pamilya, lalo na kung may special needs. 'yung gastos nina Mam Fanny kay Erick ay hindi biro noong dekada na 'yun na magkano lang din ang suwelduhan. Gabangin pa ang mga guwang natin sa kababaihan, kultural na paggawa at may mga kapansanan. At hindi na ito niche ngayon. Marami nang ganito at kung niche pala 'to, gasino lang kurot noon sa national budget? I-take note natin ito.

Nakita ko rin na marami rin pala kaming kakulangan kay Rr pagdating sa pagtuturo. Nito ko na lang din naisip kung may paboritong kulay ba si Rr. Ulam, oo, alam na alam ang paboritong ulam. Nito ko na lang din naisip kung paano tinitingnan ni Rr ang paligid; kung paano ang ugnayan n'ya sa mga hayop na hindi n'ya kilala. Nito ko na lang din naisip na sila lang lagi ni Mama ang namamasyal sa ocean park; mahal din nga kasi at libre lang naman 'yun sa kanila. Nito ko lang din naisip na dapat pala isinasali ko na s'ya sa panonood ng mga dokyu. Ang daming "nito na lang" ang naisip ko habang binabasa ang slumbook ni Mam Fanny at Erick.

Hindi rin kami naka-intervene nang maaga pa lang. Wala kaming malay sa auti-autistic na 'yan sa probinsya. Wala rin kaming kamalayan noon sa special education pero nagpapasalamat kami dahil nang nag-umpisang yumabong ang SPED sa DepEd ay isa ang kapatid ko sa mga natulungan. Ramdam na ramdam namin ang hirap lalo na ngayong pandemya na modular ang pagtuturo. Sinong magtuturo? Wala akong pasensya. Si Mama naman ay pagod na sa palengke. Iba pa rin 'yung nakasanayan namin na pumapasok si Rr sa school. Marami pang dapat ikaunlad ang SPED ng pamahalaan pero nagpapasalamat na kami sa alwan ng serbisyo ng matitiyagang mga guro.

Binabasa ko 'yung computer encoding ni Erick. Lakas maka-socio-econ history. 'yung nakalinya 'yung mga ads at headlines mula sa magazine o dyaryo na kinokopya ni Erick sa computer n'ya; makikita mo 'yung itsura ng Pilipinas/Maynila noon. May pinagre-resign, may tinutugis, tungkol sa kung sino ang cover girl, tungkol sa popularidad ng presidente, showbiz, sports atbp. Wala namang binibigay na context si Erick pero parang ganun pa rin naman ang mga nakakabit sa mga patalastas natin ngayon.


Ngayon ko lang din nasilip ang deklarasyon ng mga estado partido patungkol sa mga batang may kapansanan. At mapapaisip ka na matagal na itong librong ito, mas matagal nang lalo ang laban para sa mga karapatan at pagtanggap sa komunidad. Ang dami kong naiisip na mga espasyong hindi palakaibigan sa mga kagaya ng kapatid ko na hindi namin naiiwasang hindi tumapak (ex: simbahan). Aping-api pala talaga kami sa sisteng pagsilip at hindi na lang namin napapansin dahil laging si Mama naman ang kasama ni Rr. Kulang pa rin sa mga espasyo hanggang ngayon. Ang bigat ng mga pailalim na sigaw sa pagitan ng mga talata.

Ang dami pang trabaho sa komunidad. Simulan natin sa pagiging mapag-alalay sa may babahagyang mga kakayahan at pagsusumikap sa pagiging mas mabuting komunidad.

Salamat Mam Fanny at Erick! Para sa may mga kamag-anak, kapamilya, kakilalang may special needs at autism, basahin n'yo ang Erick Slumbook at pakitulungan kami sa pagsusulong ng mas inklusibong komunidad.

No comments: